ĐƠN KHỞI KIỆN

Về việc: “Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật”.

TRANH LUẬN, CHỨNG MINH VÀ CHỨNG CỨ: HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG MIỆNG

1. Hợp đồng lao động: Là hợp đồng miệng và không xác định thời hạn

Căn cứ hình thức, nội dung và loại hợp đồng thì hợp đồng lao động giữa hai bên được xác định là hợp đồng lao động miệng và không xác định thời hạn (viết tắt là hợp đồng miệng hoặc hợp đồng).

a) Hình thức hợp đồng: Pháp luật lao động chỉ quy định có hai hình thức giao kết hợp đồng là hợp đồng lao động ký kết bằng văn bản hoặc hợp đồng lao động được giao kết bằng miệng. Hợp đồng lao động giữa NSDLĐ và NLĐ là hình thức giao kết hợp đồng lao động miệng.

b)Loại hợp đồng: Pháp luật lao động chỉ quy định có ba loại hợp đồng là hợp đồng không xác định thời hạn, hợp đồng có thời hạn từ đủ 12 tháng đến đủ 36 tháng, hợp đồng có thời hạn dưới 12 tháng. Hợp đồng lao động giữa NSDLĐ và NLĐ là loại hợp đồng không xác định thời hạn.

- Chứng cứ để chứng minh là QĐ18 của SMI. Nội dung của Quyết định này thể hiện thời điểm bắt đầu làm việc là ngày 01/03/2013 nhưng không thể hiện thời hạn, thời điểm kết thúc do hai bên thỏa thuận. Nội dung của Quyết định này cũng thể hiện việc làm là lái xe.

- Căn cứ pháp luật tại: điểm a khoản 1 Điều 27 của Bộ luật Lao động thì “Hợp đồng lao động không xác định thời hạn là hợp đồng mà trong đó hai bên không xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng”; khoản 1 Điều 4 của Nghị định số 44/2003/NĐ-CP thì hợp đồng lao động không xác định thời hạn áp dụng cho những (lái xe là) công việc không xác định được thời điểm kết thúc. (Xem Luận cứ 6.13).

- Căn cứ pháp luật tại Điều 9 của Bộ luật lao động, Điều 4, điểm c khoản 1 Điều 122, Điều 127, Điều 135 của Bộ luật dân sự thì nội dung “chưa hết thời gian thử việc theo qui định” trong QĐ18 của SMI bị vô hiệu do hai bên không có thỏa thuận về nội dung này. Ông Thành bãi bỏ nội dung thử việc trong các văn bản khác phát sinh theo nội dung “chưa hết thời gian thử việc theo qui định” trong QĐ18 của SMI là đúng quy định tại Điều 131 của Bộ luật dân sự và Điều 58, 59 của Bộ luật tố tụng dân sự sửa đổi, bổ sung. (Xem điểm a1, a2, c, b, e Luận cứ 5, 6.1, 6.6, 6.9 ở dưới).

c) Nội dung hợp đồng: Thể hiện tại nguồn Chứng cứ 5 Mục III văn bản Chứng minh và Chứng cứ sửa đổi, bổ sung ngày 03/09/2014 và tại trang 1 Đơn khiếu nại sửa đổi, bổ sung ngày 29/10/2014 của ông Thành. Các nội dung mà hai bên thỏa thuận không trái với quy định của pháp luật thì thực hiện theo thỏa thuận của hai bên. Các nội dung mà hai bên không thỏa thuận (xem điểm a Luận cứ 5 ở dưới) hoặc thỏa thuận trái với quy định của pháp luật thì thực hiện theo quy định của pháp luật. Có hai nội dung mà hai bên không thỏa thuận nhưng có liên quan đến việc giải quyết vụ án lao động này thì thực hiện theo quy định của pháp luật, hai nội dung đó là:

- Nội dung thời hạn hợp đồng: Quyết định số 18 của SMI là chứng cứ chứng minh hai bên không thỏa thuận về thời gian thử việc. Nội dung “chưa hết thời gian thử việc theo qui định” của Quyết định này thể hiện thời gian thử việc theo quy định chung chung mà không chỉ rõ được thời điểm kết thúc hợp đồng theo quy định là ngày cụ thể nào. Pháp luật lao động không quy định “NLĐ và NSDLĐ bắt buộc phải thực hiện thời gian thử việc khi giao kết hợp đồng lao động” nên NSDLĐ áp đặt thực hiện thời gian thử việc khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động ngày 26/3/2013 là vi phạm nguyên tắc tự do, thỏa thuận, tự nguyện quy định tại Điều 9 Bộ luật lao động và Điều 4 Bộ luật dân sự. Giữa hai bên cũng không có thỏa thuận về thời hạn, thời điểm kết thúc hợp đồng. Không có chứng cứ nào chứng minh hai bên thỏa thuận về thời hạn, thời điểm kết thúc hợp đồng. Do đó, thời hạn hợp đồng là không xác định theoquy định tại điểm a khoản 1 Điều 27 của Bộ luật lao động và khoản 1 Điều 4 của Nghị định số 44/2003/NĐ-CP.

- Nội dung việc làm thử: Quyết định số 18 của SMI là chứng cứ chứng minh ông Thành là nhân viên lái xe chứ không phải là nhân viên thử việc. Việc làm đương nhiên là lái xe. Pháp luật lao động không quy định NLĐ và NSDLĐ phải thực hiện việc làm thử khi giao kết hợp đồng lao động. Ông Thành và SMI không thỏa thuận thực hiện nội dung này. Pháp luật lao động cũng quy định rõ không được thử việc đối với một số công việc và nghề lái xe là miễn thử việc. Vì vậy, nội dung làm thử việc lái xe không phải là nội dung được thực hiện theo hợp đồng miệng giữa hai bên (xem Luận cứ 5 và 6.6 ở dưới và Đơn yêu cầu ngày 16/4/2014, Đơn khiếu nại ngày 7/7/2014).

2. Những cách giải thích theo pháp luật về hợp đồng lao động có nội dung thử việc

a) Hợp đồng lao động có nội dung thử việc được giải thích là loại hợp đồng lao động có thời hạn. Thời hạn của loại hợp đồng này được xác định theo thời gian thử việc do hai bên thỏa thuận nhưng không quá thời gian thử việc theo luật định là 60 ngày quy định tại Điều 32 của Bộ luật Lao động. Theo điểm c khoản 1 Điều 27 của Bộ luật này thì hợp đồng này là loại hợp đồng có thời hạn dưới 12 tháng. Hai bên không thỏa thuận thực hiện loại hợp đồng này.

Nghề lái xe là lao động sơ cấp
Giả sử có thử việc thì thời gian thử việc không được quá 6 ngày đối với lao động sơ cấp nghề theo quy định tại khoản 3 Điều 7 Nghị định số 44/2003/NĐ-CP và khoản 2 Điều 9 Thông tư số 46/2012/TT-BGTVT. Không chứng minh được thời gian thử việc theo thỏa thuận thì đương nhiên thời gian thử việc theo thỏa thuận là 0 ngày.

b) Hợp đồng lao động có nội dung thử việc được giải thích là loại hợp đồng lao động không xác định thời hạn. Nội dung thử việc có hiệu lực không quá 60 ngày theo giải thích ở đoạn trên. Các nội dung khác của hợp đồng vẫn có hiệu lực thi hành sau thời gian thử việc. Theo điểm a khoản 1 Điều 27 của Bộ luật này thì hợp đồng này là loại hợp đồng không xác định thời hạn nếu NSDLĐ và NLĐ không xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng. Hai bên không thỏa thuận thực hiện loại hợp đồng này.

Khoản 4 Điều 7 Nghị định số 44/NĐ-CP quy định: Hết thời gian thử việc, người sử dụng lao động thông báo kết quả làm thử cho người lao động. Nếu đạt yêu cầu hai bên phải tiến hành ký kết hợp đồng lao động hoặc người lao động không được thông báo mà vẫn tiếp tục làm việc thì người đó đương nhiên được làm việc chính thức.

c) Hợp đồng lao động có nội dung thử việc bị vô hiệu được giải thích là loại hợp đồng lao động không xác định thời hạn (Luận cứ 1 ở trên).

Nội dung  “(chưa hết thời gian thử việc theo qui định)” tại Quyết định số 18 của SMI trái với nội dung  “0 ngày =< thời gian thử việc theo thỏa thuận = ? ngày <= 6 ngày mà người lao động vẫn tiếp tục làm việc thì người đó đương nhiên được làm việc chính thức” theo quy định tại khoản 3 và khoản 4 Điều 7 Nghị định số 44/2003/NĐ-CP và khoản 2 Điều 9 Thông tư số 46/2012/TT-BGTVT; trái với nội dung “thoả thuận theo nguyên tắc tự nguyện, bình đẳng, hợp tác, tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp của nhau” quy định tại Điều 9 Bộ luật lao động. Do đó, giả sử có thử việc thì nội dung “(chưa hết thời gian thử việc theo qui định)” đương nhiên là nội dung bị vô hiệu do áp đặt trái quy định của pháp luật.

MH50